Jak fakturować prowizję od sprzedaży?

Czy prowizja od sprzedaży jest opodatkowana?

Tak, prowizje od sprzedaży podlegają opodatkowaniu – zwykle są traktowane jako przychód z działalności gospodarczej lub umowy cywilnoprawnej i objęte odpowiednim podatkiem dochodowym. Dodatkowo, w przypadku czynnych podatników VAT, prowizja również podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jaka stawka VAT obowiązuje przy prowizji?

Zasadniczo, stawka VAT dla prowizji od sprzedaży wynosi 23%, ponieważ jest to usługa pośrednictwa handlowego – chyba że ustawowo przysługuje zwolnienie z VAT.

Wyjątki:

• Prowizja za pośrednictwo przy sprzedaży ubezpieczeń – może być zwolniona z VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.
• Podobne zwolnienia dotyczą usług pośrednictwa w sektorze finansowym (np. kredyty, leasing).

Wskazówka: Jeśli korzystasz z programu Fakturowanie PRO Plus, możesz przypisać do klienta lub typu usługi domyślną stawkę VAT, aby uniknąć błędów.

Jak rozliczyć prowizję jako przychód?

Prowizję należy traktować jako przychód z działalności gospodarczej, który podlega:

• opodatkowaniu podatkiem dochodowym (według skali, 19% podatku liniowego lub ryczałtu),
• opodatkowaniu podatkiem VAT (jeśli przedsiębiorca nie korzysta ze zwolnienia),
• obowiązkowym składkom ZUS, w tym zdrowotnej.

Przykład:

Agent handlowy na działalności gospodarczej otrzymuje 5 000 zł netto prowizji:

• VAT (23%) = 1 150 zł → odprowadza do urzędu skarbowego.
• Przychód = 5 000 zł → rozlicza w PIT lub KPiR.
• ZUS: Składka zdrowotna liczona proporcjonalnie do dochodu (np. 9% lub ryczałt – zależnie od wybranej formy).

Porada eksperta – dGCS Biznesmen

„Aby szybko i bezbłędnie wystawiać faktury za prowizje od sprzedaży, warto skorzystać z opcji Powielania dokumentów (użytkownik może przypisać stałą stawkę VAT, domyślny opis usługi i numerację dokumentów), co skraca czas wystawienia faktury nawet o 80%. To kluczowe, zwłaszcza przy dużej liczbie transakcji miesięcznie.”

Najczęstsze błędy przy fakturowaniu prowizji

1. Zła stawka VAT – np. 0% zamiast 23% przy pośrednictwie handlowym.
2. Brak powiązania z umową sprzedaży – trudności w kontroli.
3. Nierozliczenie przychodu – brak ujęcia prowizji w KPiR lub ryczałcie.
4. Brak aktualizacji stawek w programie – prowadzi do błędów podatkowych.
5. Pominięcie ZUS – w przypadku działalności B2B.

Czy prowizja podlega składkom ZUS?

Tak, jeśli prowizja jest wypłacana w ramach działalności gospodarczej, przedsiębiorca samodzielnie odprowadza składki ZUS:

• emerytalne, rentowe, chorobowe (dobrowolne), zdrowotne,
• według zasad ogólnych lub uproszczonych (np. Mały ZUS, Mały ZUS Plus).

Jeśli prowizję wypłaca firma osobie na umowie zlecenie – płatnikiem składek jest firma, a wynagrodzenie traktuje się jako przychód z tytułu umowy cywilnoprawnej (należy je odpowiednio opodatkować i oskładkować).

Czy prowizję należy ewidencjonować?

Tak – każda faktura wystawiona za prowizję musi zostać zaksięgowana jako przychód. W przypadku oprogramowania dGCS Biznesmen, program do faktur pozwala:

• automatycznie przenosi dane z faktury do ewidencji VAT i przychodów,
• umożliwia eksport danych do JPK i deklaracji VAT,
• generuje raporty miesięczne i kwartalne.

Potrzebujesz wsparcie w księgowości? Postaw na sprawdzone narzędzia

Nowoczesne programy do fakturowania ułatwiają rozliczanie prowizji, wystawianie dokumentów i kontrolowanie należności. Rozwiązania takie jak Fakturowanie PRO Plus pozwalają prowadzić księgowość zgodnie z aktualnymi przepisami i bezpiecznie rozliczać wszystkie formy wynagrodzeń.

Podsumowanie – jak prawidłowo fakturować prowizję?

• Prowizję fakturuj jako usługę pośrednictwa handlowego.
• Użyj właściwej stawki VAT (najczęściej 23%, ale możliwe zwolnienia).
• Traktuj prowizję jako przychód – ujmuj w ewidencjach i rozliczaj podatek.
• W przypadku działalności – odprowadzaj składki ZUS.
• Korzystaj z programu fakturującego, jak Fakturowanie PRO Plus, aby zautomatyzować procesy i uniknąć błędów.

Jeśli Twoja firma opiera model sprzedaży na prowizjach i potrzebuje niezawodnego narzędzia do ich fakturowania – rozważ oprogramowanie od dGCS Biznesmen. Program do faktur umożliwia szybkie wystawienie faktur prowizyjnych, księgowanie ich jako przychód i pełną zgodność z przepisami VAT i PIT.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

1. Jak obliczać wysokość prowizji w procesie sprzedaży?

Wysokość prowizji najczęściej ustala się jako procent od wartości sprzedanych produktów lub usług. Wartość prowizji może zależeć od osiągnięcia określonych celów sprzedażowych lub przekroczenia wyznaczonego progu.

2. Jakie są sposoby naliczania prowizji od sprzedaży?

Sposoby naliczania prowizji od sprzedaży obejmują m.in. prowizję od wartości sprzedaży brutto, od marży lub od zysku netto. W zależności od branży prowizja może być też dzielona między członków zespołu sprzedażowego.

3. Czy kwota prowizji musi być uwzględniona na fakturze sprzedaży?

Tak, kwota prowizji jako wynagrodzenie za pośrednictwo musi być wyraźnie wykazana na fakturze sprzedaży. Stawka podatku VAT zależy od charakteru usługi i może wynosić 23% lub być zwolniona – np. przy sprzedaży produktów finansowych.

4. Czy jednoosobowa działalność gospodarcza musi płacić VAT od prowizji?

Tak, jeśli przedsiębiorca nie korzysta ze zwolnienia z VAT, ma obowiązek wystawienia faktury i zapłaty podatku VAT. Zwolnienie może dotyczyć np. usług związanych ze sprzedażą produktów finansowych – zgodnie z art. 43 ustawy o VAT.

5. Czy prowizja od sprzedaży podlega składkom na ubezpieczenia społeczne?

Tak, jeśli prowizja jest uzyskiwana w ramach umowy o pracę lub jednoosobowej działalności gospodarczej, podlega obowiązkowi odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne. Wysokość składek zależy od formy zatrudnienia oraz rodzaju umowy.

6. Jak rozlicza się prowizję w przypadku sprzedaży pojazdów lub nieruchomości?

W takich przypadkach prowizja jest naliczana jako procent od wartości sprzedanej nieruchomości lub wartości sprzedaży pojazdu. Przedstawiciele handlowi w salonach samochodowych lub agenci nieruchomości wystawiają fakturę zgodnie z zawartą umową.

7. Czy prowizja może być wypłacana za samo dokonanie transakcji sprzedaży?

Tak, prowizja od sprzedaży to forma wynagrodzenia uzależniona od dokonania skutecznej transakcji sprzedaży. W wielu modelach partnerskich jej wypłata następuje dopiero po finalizacji i zaksięgowaniu przychodu na kontach księgi głównej.

8. Czy prowizja zawsze musi być jawna w strukturach działów sprzedaży?

Nie, choć coraz więcej firm wprowadza jawne systemy premiowe, by motywować pracowników i pośredników do aktywnego uczestnictwa w sprzedaży. Jawność prowizji pomaga w budowaniu relacji z klientami i osiąganiu lepszych wyników w ramach zespołu.